Değerli Dostlar; sizlerle “iz'an/iz'ân” konusunu paylaşalım istedim.
İz'an/İz'ân sözlükte:
Basiret. Anlayış. Teslim olup itaat etmek. Akıl. Zekâ. İnanç. İdrak. Bilmek. Şüphesiz anlama ve inanma. Anlayış, kavrayış, feraset. Kavrayış. (Arapça) Terbiye. (Arapça) İz'ân etmek: Akıl etmek. (Arapça) İyice anlama, benimseme keşfetme, sezme, ileri görüşlülük gibi manalara gelmektedir.
İz’an: Basiret, anlayış ve teslim olup itaat etmek manalarına geliyor. Bir şeyin hakkaniyetine ve doğruluğuna kalp ve akıl ile beraber karar vermek demektir. Bazen kalp bilir akıl bilemez, akıl bilir kalp karar veremez. İz’an da ise hem akıl hem de kalp şuur ve idrak içindedir.
İz'an, bir şeyin şuurunda olmak ve onu külli ve ihata ile idrak etmek anlamına da gelir. Neticesi de imtisaldir. Yani, her şeyini etraflıca anladığı ve kabul ettiği şeye şuurlu bir şekilde uymak ve itaat etmektir.
Konunun ilham kaynağı aşağıdaki harika kıssadır.
YAVUZ SULTAN SELİM HAN İLE HIRİSTİYAN KÖLE (İBRETLİK KISSA)
Rivayet o dur ki, Yavuz Sultân Selim Han Hazretlerine, Hıristiyan'ın biri sekiz sene hizmet etmiş.
O kadar güzel hizmet etmiş ki, ancak o kadar olur... Yavuz Sultân Selim Han bir gün yanına çağırmış ve demiş ki:
"Bak, seni azâd edeceğim, Sana para da vereceğim. Padişâh sözü de veriyorum. Bana doğruyu söyle, en ufak bir zarar görmeyeceksin..."
- "Buyurunuz, sorunuz Padişâhım!" diyor.
Yavuz Sultân Selim Han;
- "Benim Peygamberim Sallallâhü teâlâ aleyhi ve sellem buyuruyor ki; bir Yahudi ve bir Hıristiyan size hizmet ederse, fırsat buldukları an, size hıyânet ederler! Sende hiçbir hâinlik görmedim ama yaptığın bir ihânet varsa ben bileyim de, Aleyhisselâtü Vesselâm Efendimizin mucizesini gözümle görmüş olayım, söz veriyorum, zarar görmeyeceksin!"
" - Padişâhım..., sekiz senedir sana getirdiğim abdest suyuna, işemeden getirmedim!"
Sultân Selim Hân da diyor ki;
" - Allahü Teâlâ'ya yemin olsun ki, senin getirdiğin abdest suyu ile hiç abdest almadım! Haydi, serbestsin, git.
“BİZLERE VERİLMEK İİSTENİLEN İBRETİ ALMAMIZ DİLEĞİYLE!”