Mersin’de Roma ve Bizans dönemlerine ait antik Tiyatro, Hamam, Saray, Üretim ve Satış Alanı, Nekropol, Sarnıç, Su Kemerleri ve Fırınların bulunduğu Elaiussa Sebaste Antik Kenti’ndeki kazı çalışmalarında bulunan ve şu ana kadar yapılan ön değerlendirmeler sonucu11 bin adet olduğu belirlenen seramik parçaları tek tek elden geçirilip parçalar birleştirilerek restore edildikten sonra Mersin müzesinde sergileneceği bildirildi.
Mersin’in Erdemli ilçesine bağlı Ayaş Mahallesi’nde Mersin-Antalya D400 karayolunun yanında ortaya çıkarılan ve 28 dönemdir kazı çalışmalarının sürdüğü Elaiussa Sebaste Antik Kenti’nde bu sezon, daha önceki kazı sezonlarında bulunan parçalar birleştirilerek tüm ve tüme yakın eserler ortaya çıkartılmaya çalışılıyor.
Bu kapsamda Kazı Başkan Vekili, Kastamonu Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Asena Kızılarslanoğlu ile birlikte çalışan ekip 6 fırının bulunduğu üretim ve ticaret merkezi Elaiussa Sebaste Antik Kenti’nde çıkarılıp kayıt altına alınan 11 bin parça seramiği tek tek elden geçiriyor. Yapılan ön değerlendirme sonucu parçaları bulunan seramikler yapıştırılarak Mersin müzesinde sergilenmek üzere Amforalar elde ediliyor.
“11 bin parça seramiğin istatistiki verisi elde edildi”
2022 çalışmalarının daha çok buluntu ve arazideki restorasyon – arkeopark projelendirme çalışmaları şeklinde devam edeceğini belirten Kazı Başkanı Dr. Asena Kızılarslanoğlu, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Depo çalışmalarında önceki yıllarda ele geçmiş olan eserlerin teşhire sunulması, Mersin müzesine verilmesi için restorasyon, konservasyon çalışmaları yürütüyoruz. Bir taraftan da yayına hazırlık çalışmaları anlamında tasnif, çizim, fotoğraflama ve istatistik verilerini elde etmek için farklı çalışma metodolojilerini uyguluyoruz.
Şu ana kadar örnek verecek olursak kentin kendi üretimi olan LR1 amforası dediğimiz Geç Roma 1 amforaları ile ilgili bir çalışma yürüttük. Yaklaşık 11 bin parça seramiğin istatistiki verisi elde edildi, tanım ve tasnifi yapıldı ve birbiri ile uyumlu olabilecek parçalar seçilerek restorasyon çalışmalarına da başlandı. Amacımız Mersin müzesinde Elaiussa Sebaste seksiyonuna birazcık daha fazla görsel anlamda insanlara sunulabilecek, teşhir edilecek eserlerin hazır hale getirilmesi aslında” dedi.
“Kent 6 tane fırına sahip”.
Antik kentin çok verimli ve buluntusu bol bir kazı merkezi olduğunu anımsatan Dr. Kızılarslanoğlu gazetecilere yaptığı açıklamada, “2022 sezonu çalışmalarımız, Ekim'in 22'sine kadar devam edecek. Ve bu çalışmalar sonucunda yine Mersin müzesinde teşhire sunulacak çok daha güzel, kültürel değeri fazla olan, bu kentteki insanların yaşantısı hakkında bilgi verebilecek olan eserleri sunmayı ve teşhire konmasını hedefliyoruz.
Elaiussa Sebaste kenti Roma döneminde kurulan bir kent. Bizim şuana kadar tespit ettiğimiz 6 tane fırın var. Bu fırınlar milattan sonra 5. yüzyıldan sonra aktif olarak amfora, testi, kandil, günlük kullanım kaplarını üreten fırınlar. Kentin Roma döneminde de ticari faaliyetleri var.
Muhtemelen kentte Roma Döneminde de yine amfora ya da farklı seramiklerin üretimi yapılıyordu. Henüz Roma Dönemine ait bir fırın kalıntısı bulamadık ama özellikle liman kentleri kendi günlük kullanım kaplarını, mutfak kaplarını hep kendisi ürettiği için bu kentte de Roma döneminde üretimin olması muhtemel. Milattan sonra 5. yüzyıl,Bizans döneminde ağırlıklı Roma dönemi yapıları değiştirildiği ve Bizans dönemine göre uyarlandığı için tabi o dönemlere aitte bir tahribat söz konusu”diye konuştu.
“Üretim ve ticaret merkezi”
Fırınlarda LR1 denilen amforaların üretildiğine dikkat çeken Kızılarslanoğlu, “Bu amforayı bir paket, ambalaj gibi düşünebilirsiniz. Liman kenti olarak Elaiussa Sebaste'ye bağlı olan kırsal yerleşimlerin, çiftliklerin ürettiği zeytinyağı ya da diğer ürünler bu amforaların içerisine konuyor ve gemilere istiflenerek dünyanın farklı bölgelerine ticaretle gönderiliyordu.
Bu amforaları biz İngiltere'den Hindistan'a kadar pek çok farklı coğrafi alanda bulabildik. Bilimsel yayınlarda, literatür çalışmalarında, o bölgelerde yapılan kazı çalışmalarında da bu amforanın bulunduğuna dair belgeler var. Onun için özellikle Roma döneminde kurulan ve büyüyen bir kent olan Elaiussa Sebaste Milattan sonra 5. - 6. yüzyılda 2 limanının da faydası, yardımıyla çok büyük bir ticaret merkezi haline gelmiş. Buluntu ve mimari yorumlamalar kentin sadece ticaret merkezi değil, aynı zamanda üretim merkezi olduğu anlamına da geliyor.
Kentin etrafındaki çiftliklerin yoğun olarak bir üretim yaptığını da gösteriyor. Bu nedenle Elaiussa Sebaste'yi adlandırırken üretim ve ticaret merkezi, üretim ve ticaret kenti olarak da adlandırabiliriz aslında. Bu bölgedeki, Kilikya Bölgesi'ndeki en önemli kentlerden bir tanesi” şeklinde konuştu.
